Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Ekim 2025 dönemi sektörel güven endeksleri, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri arasında dikkat çekici bir ayrışma yaşandığını ortaya koydu. Verilere göre, hizmet sektörü güven endeksi hafif düşerken, perakende ticaret sektöründe yükseliş görüldü. İnşaat sektörü ise sert bir düşüşle geriledi.
Ekonomik aktivitenin farklı alanlardaki yönünü gösteren bu göstergeler, Türkiye ekonomisinde dengelerin yeniden şekillendiğine işaret ediyor. Uzmanlar, özellikle inşaat sektöründeki daralmanın ekonomik yavaşlamayı yansıttığını, buna karşın perakende ticaretteki artışın tüketici talebinde toparlanma sinyali taşıdığını belirtiyor.
Hizmet Sektörü Güveni Sınırlı Geriledi
TÜİK’in açıkladığı verilere göre, hizmet sektörü güven endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,3 azalarak 110,7 seviyesine geriledi. Bu düşüş, özellikle konaklama, yiyecek-içecek hizmetleri ve ulaşım gibi alt sektörlerdeki belirsizliklerden kaynaklandı.
Analistler, bu gerilemenin ciddi bir endişe yaratmadığını, hizmet sektörünün hâlen 100 puan eşik değerinin üzerinde kalmasının güven ortamının sürdüğünü gösterdiğini vurguluyor. Yine de turizm sezonunun bitişi, mevsimsel etkiler ve maliyet artışları, sektördeki beklentileri sınırlıyor.
Perakende Ticaret Sektöründe Güven Artıyor
Perakende ticaret sektörü güven endeksi Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 3,7 artışla 113,2 seviyesine yükseldi. Bu artış, 2025’in ikinci yarısından itibaren görülen tüketici talebi canlanmasının devam ettiğini gösteriyor.
Uzmanlara göre, enflasyonun kısmen yavaşlaması ve maaş artışlarının etkisiyle tüketici harcamalarında bir miktar artış gözleniyor. Özellikle elektronik, giyim ve gıda perakendesinde satış hacimlerinin yükseldiği belirtiliyor. Ayrıca e-ticaret kanallarındaki büyüme, sektörde güven artışının en önemli nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor.
Ekonomistler, bu tabloyu “tüketici güvenindeki temkinli toparlanma” olarak değerlendiriyor. Perakende sektörünün güven endeksinin 110’un üzerinde kalması, önümüzdeki aylarda da istikrarlı bir eğilimin sürebileceğine işaret ediyor.
İnşaat Sektöründe Sert Düşüş: Güven 83,7’ye Geriledi
İnşaat sektörü güven endeksi Ekim ayında yüzde 5,3 düşüşle 83,7 seviyesine indi. Bu rakam, sektördeki belirsizliklerin arttığını ve güven seviyesinin eşik değerin (100) oldukça altında kaldığını gösteriyor.
İnşaat sektöründeki düşüşte, artan finansman maliyetleri, krediye erişim zorlukları ve konut talebindeki azalma belirleyici faktörler oldu. Ayrıca son dönemde faiz oranlarındaki yükseliş ve maliyet artışları, firmaların yeni proje başlatma isteğini zayıflattı.
Uzmanlar, bu durumu “ekonomideki genel yavaşlama eğiliminin en net yansıması” olarak değerlendiriyor. Kamu yatırımlarında beklenen ivme kazanılamazsa, inşaat sektöründe güvenin kısa vadede toparlanmasının zor olacağı vurgulanıyor.
Uzmanlardan Ekonomik Değerlendirme
Ekonomist Ali Vural, yaptığı değerlendirmede inşaat sektöründeki düşüşün ekonomik döngünün doğal bir sonucu olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Faizlerin yüksek seyretmesi ve finansman koşullarının sıkılaşması, inşaatta yeni yatırımların ertelenmesine yol açtı. Buna karşın perakende ticaretteki artış, iç talebin henüz tamamen zayıflamadığını gösteriyor. Türkiye ekonomisinde dengelenme süreci devam ediyor.”
Ekonomistler ayrıca, hizmet ve perakende sektörlerindeki canlılığın istihdamı destekleyebileceğini ancak sanayi ve inşaat tarafında büyümenin yavaşlamasının ekonomide genel bir soğumaya işaret ettiğini ifade ediyor.
Veriler Ne Anlama Geliyor?
TÜİK’in güven endeksleri, sektörlerin mevcut durum ve geleceğe dair beklentilerini yansıtan öncü göstergeler arasında yer alıyor. Endekslerin 100’ün üzerinde olması, sektörde iyimserliğin hakim olduğunu; 100’ün altına düşmesi ise kötümser beklentileri gösteriyor.
Bu kapsamda son veriler, hizmet ve perakende sektörlerinde güvenin devam ettiğini, ancak inşaatta endişelerin arttığını ortaya koyuyor. Özellikle kredi maliyetleri ve girdi fiyatlarının yüksekliği, inşaat sektörünün büyüme hızını yavaşlatan en önemli etkenler olarak gösteriliyor.
Sonuç: Ekonomide Farklı Yönlere Ayrışma
Ekim 2025 verileri, Türkiye ekonomisinde farklı sektörlerin farklı yönlerde hareket ettiğini net biçimde ortaya koyuyor. Perakende ticarette güven artışı, iç talebin güçlü kalabileceğine işaret ederken; inşaat sektöründeki daralma, yatırımların ve üretim temposunun yavaşladığını gösteriyor.
Uzmanlara göre önümüzdeki dönemde, faiz politikaları, tüketici güveni ve kamu yatırımlarının seyri; hizmet, perakende ve inşaat sektörlerinin performansını doğrudan etkileyecek.
Ekonomi genelinde dengelenme süreci sürerken, sektörler arasındaki bu ayrışmanın kalıcı hale gelip gelmeyeceği, 2026’nın ilk çeyreğinde netleşecek.
